Sự phát triển của AI có thể “thay đổi mọi thứ theo cách đáng sợ”

AI đang phát triển với tốc độ chóng mặt và tác động của nó đến cuộc sống là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, sự phát triển này cũng đặt ra nhiều câu hỏi lo ngại về tương lai của con người và xã hội, vì nó có khả năng “thay đổi mọi thứ theo cách đáng sợ”. Việc quản lý và sử dụng AI một cách đúng đắn là cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững cho tương lai.

AI hoạt động như thế nào?

Ajeya Cotra, chuyên gia về rủi ro AI tại Open Philanthropy, cho rằng AI đã bắt đầu thời kỳ hoàng kim. Hai năm trước, cô ước tính có 15% khả năng AI xuất hiện và gây ra sự thay đổi xã hội lớn vào năm 2036. Nhưng trong bài đăng trên blog của mình vào tuần trước, sau khi nghiên cứu về GPT-3, cô đã tăng khả năng này lên 35%.

Đọc thêm: ChatGPT có phải là mối đe dọa an ninh mạng không?

“AI có thể phát triển từ một món đồ chơi đáng yêu và vô dụng thành một sản phẩm mạnh mẽ trong thời gian ngắn. Đã đến lúc mọi người nghiêm túc với AI, vì nó có thể sớm thay đổi mọi thứ theo cách đáng sợ”, Cotra nói.

Đồng tình, Kevin Roose, tác giả của cuốn sách Futureproof: 9 Rules for Humans in the Age of Automation, cho biết: “Mấy ngày nay, tôi loay hoay với Dall-E 2, phần mềm do OpenAI ở San Francisco phát triển. có thể biến văn bản thành hình ảnh. Tôi nhanh chóng bị ám ảnh.”

Roose cho biết anh đã dành hàng giờ để nghĩ ra những mệnh lệnh kỳ quặc, hài hước và trừu tượng để thử thách Dall-E 2, chẳng hạn như “bản vẽ 3D của một ngôi nhà ngoại ô có hình dạng giống chiếc bánh sừng bò.” hoặc “bản phác thảo bằng than về hai chú chim cánh cụt đang uống rượu trong một quán rượu ở Paris”. Trong vài giây, AI tạo ra một hình ảnh mô tả yêu cầu mà anh ấy mô tả là “cực kỳ thực tế”.

Roose nói: “Điều ấn tượng không chỉ là nghệ thuật mà nó tạo ra mà còn là cách nó tạo ra nghệ thuật. “AI này không sử dụng những hình ảnh được tìm thấy hay tổng hợp từ Internet. Thay vào đó, chúng là những sáng tạo hoàn toàn mới.” Việc tạo ra Dall-E 2 được thực hiện thông qua một quy trình phức tạp được gọi là Khuếch tán. Ban đầu, AI tập hợp một loạt pixel ngẫu nhiên, sau đó tinh chỉnh nhiều lần cho đến khi khớp với mô tả văn bản mà người dùng đưa ra.

Trí tuệ nhân tạo của OpenAI nhận được rất nhiều sự chú ý trong năm nay. Theo các chuyên gia đầu ngành, đây là một công nghệ ấn tượng và ý nghĩa đối với bất kỳ ai, đặc biệt là những người làm việc trong lĩnh vực đồ họa như họa sĩ, nhà thiết kế, nhiếp ảnh gia. , nó cũng đặt ra những câu hỏi quan trọng, liệu tác phẩm nghệ thuật do AI tạo ra có thể được sử dụng cho mục đích xấu hay không.

Dall-E 2 hoạt động như thế nào. (Video: OpenAi, TNW)

Thung lũng Silicon cũng đang bắt đầu thay đổi cách nhìn về AI. Trước đây, nhiều chuyên gia cho biết công nghệ này sẽ mất một thập kỷ hoặc hơn để đạt được tiến bộ. Nhưng bây giờ, nhiều người tin rằng sự thay đổi lớn đang ở ngay trước mặt họ, tốt hơn hoặc xấu hơn.

Đến nay, AI đã có nhiều ứng dụng thay vì chỉ nằm trong phòng thí nghiệm như một thập kỷ trước. Chúng có mặt trên các công cụ kiểm duyệt và đề xuất nội dung của Facebook, TikTok hoặc YouTube, hoặc phần mềm lớp học, ngân hàng hoặc được cảnh sát sử dụng để phân tích tội phạm.

Sự phát triển của AI

Trong 10 năm qua, thời điểm mà một số nhà nghiên cứu gọi là “thập kỷ vàng”, AI đã phát triển với tốc độ chóng mặt. Điều đó được thúc đẩy bởi sự tiến bộ của một loạt các công nghệ liên quan như học sâu, cũng như sự ra đời của phần cứng chuyên dụng để chạy các mô phỏng lớn và chuyên sâu về tính toán.

Chỉ 5 năm trước, câu chuyện lớn nhất trong thế giới AI là việc AlphaGo – một mô hình deep learning do DeepMind của Google xây dựng – gây bất ngờ khi đánh bại kỳ thủ cờ vây giỏi nhất thế giới. Huấn luyện AI để chiến thắng trò chơi cờ vây không nhất thiết phải là một điều gì to tát, mà là sự tiến bộ của nhân loại trong nghiên cứu trí tuệ nhân tạo.

Năm ngoái, AlphaFold của DeepMind cũng thu hút sự chú ý khi sử dụng mạng lưới thần kinh sâu nhân tạo để dự đoán cấu trúc ba chiều của protein từ các chuỗi axit amin. Tạp chí Science sau đó đã gọi AlphaFold là bước đột phá khoa học lớn nhất của năm 2021.

Một “siêu AI” nổi tiếng khác là GPT-3 của OpenAI cũng được đánh giá là thông minh không kém. Nó được dùng để viết kịch bản phim, soạn email tiếp thị, thậm chí viết mã hỗ trợ lập trình viên.

Gần đây nhất là LaMDA của Google. AI này gần đây đã gây tranh cãi khi kỹ sư Blake Lemoine, người đã dành nhiều thời gian cho AI này, nói rằng nó “có khả năng nhận thức của một đứa trẻ”.

Những người hoài nghi cho rằng những tuyên bố về sự tiến bộ của AI đã bị thổi phồng. Theo họ, AI chưa thể có tri giác hoặc thay thế con người trong nhiều loại công việc. Các mô hình như GPT-3 và LaMDA chỉ là “những con vẹt được vinh danh” bằng cách “sử dụng dữ liệu huấn luyện một cách mù quáng”. Sẽ mất nhiều thập kỷ trước khi con người có thể tạo ra AI với khả năng tự suy nghĩ.

Ngược lại, nhiều chuyên gia tin rằng AI nhận thức đang bắt đầu hình thành. Jack Clark, người phụ trách Báo cáo chỉ số AI của Đại học Stanford, nói rằng AI ngày nay tiến bộ hơn nhiều, ngay cả ở những lĩnh vực mà trước đây con người đã xuất sắc.

Clark nói: “Có cảm giác như chúng ta đang đi từ mùa xuân sang mùa hè. Vào mùa xuân, bạn trồng cây và mơ về tương lai từ những nụ xanh tươi ở khắp mọi nơi. Bây giờ, những bông hoa đang nở rộ”. Clark ví von.

Dù có nhiều tiến bộ, nhưng thực tế AI vẫn còn nhiều điều tồi tệ, từ phân biệt chủng tộc trên phần mềm chatbot, đến hệ thống lái xe tự động hỏng hóc khiến ô tô gây tai nạn. Ngay cả khi cải thiện, người ta cũng phải mất một thời gian để hồi phục.

Làm thế nào để kiểm soát sự phát triển của AI?

Theo Roose, có 3 vấn đề để AI phục vụ con người trong tương lai. Đầu tiên, các cơ quan quản lý và chính trị gia cần bắt kịp với sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo.

“Vì có rất nhiều hệ thống AI mới nên cơ quan quản lý cần nắm bắt tốc độ của nó một cách nhanh chóng. Chỉ khi kiểm soát được, AI mới có thể phát huy vai trò và đi đúng hướng”, Roose nói.

Thứ hai, những công ty đầu tư hàng tỷ USD vào phát triển AI như Google, Meta hay OpenAI cần phải minh bạch hơn về những gì họ đang làm. Theo Roose, nhiều mô hình AI quy mô lớn được “phát triển sau những cánh cửa đóng kín”, sử dụng các bộ dữ liệu riêng tư và chỉ được thử nghiệm bởi các nhóm nội bộ.

Roose nói: “Khi thông tin được công khai, nó thường bị giảm giá trị hoặc bị chôn vùi trong các bài báo khoa học ít người biết đến. Ngoài ra, Roose cũng cho rằng giới truyền thông cần làm tốt hơn nữa việc giải thích sự phát triển của AI cho những người không chuyên.